بهار همگرایی اسلامی؛ تهران و قاهره بر ریل تنش‌زدایی
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۷۲۰۵۴
رویدادهای اخیر در منطقه، خبر از «بهار همگرایی اسلامی» دارند، قطعا تهران و قاهره دو پایتخت بزرگ جهان اسلام بشمار می روند که در این میان نقش محوری و راهبردی را ایفا می کنند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، همین چند روز گذشته بود که رهبر معظم انقلاب اسلامی با اشاره به اظهارات پادشاه همسایه جنوبی ایران، مبنی بر تمایل مصر برای از سرگیری روابط با جمهوری اسلامی، تاکید کردند: ما از این موضع استقبال می‌کنیم و مشکلی در این زمینه نداریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حالا موضوع رابطه دو کشور مسلمان مصر و ایران بیش از هر زمانی در محافل رسانه‌ای به جریان افتاده و پس از توافق و برقراری رابطه مجدد ایران و عربستان، این مصر است که به دنبال برقراری روابط دیپلماتیک با ایران اسلامی است. روابطی که اگر محقق شود، زمینه ساز تحولات بیشتری در منطقه از خلیج فارس و دریای عمان تا شمال آفریقا و سواحل مدیترانه خواهد بود و عراق، میانجی جدید میان مصر و ایران بود.
دو کشور ایران و مصر، روابطشان از زمان پیروزی انقلاب اسلامی قطع شده است، حالا ممکن است بتوانند با پا درمیانی بغداد بار دیگر روابط دیپلماتیک را از سر بگیرند. منابع دیپلماتیک مصری گفته‌اند که در هفته آخر ماه گذشته میلادی، مذاکراتی بین مقامات امنیتی مصر و ایران برگزار شد و دو طرف امکان توسعه تدریجی روابط دوجانبه طی مرحله آتی را بررسی کردند.
در تاریخچه مناسبات ایران ومصر، عامل «گرایش به صهیونیسم» همواره یک عنصر بازدارنده و تخریبی بوده است. این پدیده را می‌توان درجدائی حکومت جمال عبدالناصر و حکومت پهلوی به دلیل اتحاد محمدرضا با اسرائیل و فاصله جمهوری اسلامی از حکومت مصر به دلیل پیمان کمپ‌دیوید و ارتباط مصری‌ها با صهیونیست‌ها به روشنی مشاهده کرد. تنها پیش از تأسیس اسرائیل بود که رویکرد سیاسی دو کشور ایران و مصر بایکدیگر همسویی داشت و پادشاهی بودن هر دو سبب تحکیم پیوند آنها شده بود.
بر اساس تحلیل برخی از کارشناسان، مصر برای عادی سازی روابط با ایران در سطح بین‌المللی و منطقه‌ای با مسائل و مشکلاتی روبرو است. در عرصه بین‌المللی نوع تعامل مصر با آمریکا و ارائه کمک‌های سالانه از سوی واشنگتن به این کشور، در سطح منطقه‌ای نیز نوع تعاملات این کشور با اسراییل و استفاده مصر از موقعیت سوق الجیشی برای گرفتن امتیازهایی از آمریکا و رژیم صهیونیستی به خاطر همسایگی با سرزمین‌های اشغالی و همچنین نوع روابط ویژه مصر با عربستان و امارات و دریافت‌های کمک‌های مالی قابل توجه از این دوکشور، مورد توجه است.
پس از آنکه ایران و عربستان سعودی بعد از پنج دور مذاکره در بغداد و سه دور مذاکره در مسقط، نهایتاً در پکن برای از سرگیری روابط دیپلماتیک آن هم بعد از هفت سال و سه ماه قطعی روابط که یکجانبه از سوی عربستان قطع شده بود، توافق کردند، وضعیت ارتقای مناسبات ایران و مصر از سطح کنونی به تعیین سفیر هم سوژه رسانه‌ها شد و یکی از موضوعات تحلیل و تفسیر و پرسش از مقامات ایرانی.
این توافق که واکنش‌های زیادی را به همراه داشت، با واکنش مصری‌ها نیز مواجه شد و وزارت خارجه این کشور در بیانیه‌ای اعلام کرد که «مصر با علاقه این توافق را دنبال می‌کند و مشتاقانه منتظر است که توافق مذکور به کاهش تنش در منطقه کمک کند.» بعد از آن ریاست جمهوری مصر در بیانیه‌ای دیگر اعلام کرد: «مصر از این گام مهم و رویکرد عربستان سعودی در این زمینه تقدیر می‌کند».
در این بیانیه آمده بود: «مصر منتظر است که این تحول انعکاس مثبتی بر سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی ایران داشته باشد و فرصتی باشد برای تأیید رویکرد ایران در اتخاذ سیاستی که دغدغه‌های مشروع کشورهای منطقه را در نظر می‌گیرد؛ به‌نحوی که فرصت‌های همکاری و تحکیم ارتباط مثبت بین کشورهای منطقه را ارتقا دهد تا مسیری برای روابط ترسیم شود که امید ملت‌های منطقه به شکوفایی و پیشرفت را در نظر بگیرد.»
چند روز بعد از توافق ایران و عربستان، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره مناسبات ایران و مصر هم گفت: ۲ کشور برای هم در منطقه اهمیت قائلند و منطقه به ظرفیت مثبت و هم افزای ایران و مصر نیاز دارد. آخرین گفت‌وگوهای دوجانبه‌ای که بین مقامات ۲ کشور انجام شد، در حاشیه اجلاس بغداد ۲ در امان پایتخت اردن بود. گفت‌وگوهای کوتاه و در عین حال مثبتی بین وزیر خارجه کشور ما و با عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر در حاشیه این اجلاس انجام شد. ما قطعاً در ارتباط با روابط با مصر معتقد به ضرورت برداشتن گام‌های جدید برای ارتقای مناسبات دو کشور هستیم. اما در هر صورت، همواره روابط سیاسی بین کشورها یک مسیر دوجانبه است و باید ببینیم که اراده طرف مقابل در مسیر دوجانبه چیست.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه هم در نشست خبری با رسانه‌ها گفت: در حاشیه نشست بغداد ۲ در اردن گفت‌وگوی کوتاهی با آقای السیسی رئیس جمهور مصر داشتیم و بعد از آن از طریق دفتر حفاظت منافع در قاهره با برخی از مقامات مصر تبادل اطلاعات و گفت‌وگوهایی در مسیر چگونگی ارتقای مناسبات سیاسی دو کشور انجام شد. همواره مصر را کشوری مهم در جهان عرب می‌دانیم و از هرگونه توسعه و پیشرفت در مناسبات دو کشور استقبال می‌کنیم.
دوم خرداد ماه العربی الجدید با اشاره به سفر اخیر «هیثم بن طارق» سلطان عمان به مصر و دیدارش با «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش داد که موضوع عادی سازی روابط ایران و مصر از جمله مهمترین موضوعاتی بوده که در این دیدار درباره آن گفت‌وگو شده است و «مصر اکنون و بار دیگر برای ارتقای سطح روابط دیپلماتیک با ایران تا سطح تبادل سفیر آماده شده است.»
به گفته این منابع، «گفت‌وگوی السیسی و سلطان هیثم حول موضوع روابط با ایران، پس از تماس تلفنی برخی مقامات مصری با همتایان ایرانی‌شان صورت گرفت؛ تماس‌هایی که در جریان آنها موضوع توسعه روابط مصر و ایران بر پایه همکاری در چند زمینه از جمله سیاسی، راهبردی، امنیتی و برخی مسائل مرتبط با پرونده‌های ضروری منطقه‌ای مانند یمن، عراق، سوریه از جمله اقتصاد و بازرگانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.»
سفر سلطان عمان به تهران بعد از سفر وی به قاهره، نوید میانجیگری روابط بین ایران و مصر را می‌دهد، بنظر می‌رسد بهار اتحاد اسلامی که با توافق ایران و عربستان آغاز شد قرار است همچنان ادامه داشته باشد.
حجت‌الله جودکی، رایزن فرهنگی سابق ایران در قاهره در همین رابطه به خبرنگار ایمنا گفت: روابط دو کشور مصر و ایران به مرور به سمت تنش زدایی می‌رود.
وی خاطر نشان کرد: پیش از مطرح شدن موضوع رابطه ایران و مصر، کارهای کارشناسی این ارتباط انجام شده و دیپلمات‌ها و کارشناسان دو کشور، مدت‌ها در بغداد مسائل را حل و فصل کرده‌اند بنابراین این مراحل نهایی قطعی شدن ارتباط است.
رایزن فرهنگی سابق ایران در قاهره ادامه داد: میانجیگران بین دو کشور در این مدت کارشان را انجام داده‌اند؛ موضوع مهم بین دو کشور بر سر تنش‌ها و اختلافات است. هر چند باید گفت تنش‌ها مثل سابق نیست چرا که امروز نه اسلام گرای چندانی در مصر باقی مانده که ما بخواهیم حمایت کنیم و نه اینکه قاهره می‌تواند از مخالفان ما حمایت کند.
به گفته وی، در چندماه گذشته روابط با عربستان صعودی که پدرخوانده مصر بوده اصلاح شده و آمریکا هم به واسطه سلطان عمان میانجگیری کرده و ممکن است در پس این میانجیگری، توافقاتی را شاهد باشیم.
زوال اسرائیل؛ تسهیلگر روابط با دیگر کشورهاحسن هانی‌زاده، کارشناش مسائل سیاسی در همین زمینه اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب در جریان دیدار سلطان عمان با ایشان، به صراحت درباره برقراری رابطه با مصر تاکید کردند. رهبر انقلاب برای ایجاد یک سازوکار برای ارتقا مناسبات تهران و قاهره تکالیفی را برای دستگاه دیپلماسی ترسیم کردند.
وی خاطر نشان کرد: توافق ایران و عربستان در پکن به همگرایی ایران با کشورهای عرب منطقه کمک کرد هر چند مصر در سیاست خارجی خود تابعی از دو طرف دیگر، یعنی عربستان و آمریکا است.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: بزرگترین مشکل بین تهران و قاهره که مانع ارتباط دو طرف بوده برطرف شده و باتوجه به اعلام آمادگی پادشاه عمان برای میانجیگری تهران و قاهره به نظر می‌رسد مسیر برای ارتقا سطح مناسبات ایران و مصر هموار است.
وی با اشاره به تفاوت دو دیدگاه در مصر درباره ایران، تصریح کرد: دستگاه سیاست خارجی مصر معتقد است ایران کشوری تاثیرگذار و بانفوذ در منطقه است؛ بخشی از جهان اسلام تلقی می‌شود و باید رابطه متعادلی با ایران داشت اما دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی مصر اعتقاد دارند اگر سطح روابط مصر با ایران گسترش پیدا کند به دلیل اعتقاد مردم مصر به تشیع و اهل بیت، احتمال این وجود دارد که رفت و آمدها باعث گرایش مردم مسلمان مصر به تشیع شود.
هانی‌زاده ادامه داد: این موضوع برای مصری‌ها چالش برانگیز است و از همین رو دستگاه‌های امنیتی نگاه محتاطانه‌ای به این مسئله دارند. جامعه مصر پذیرش ادبیات تشیع و انقلاب اسلامی را دارند و این برای مصر مسئله است، بنابراین همین سازمان‌ها مانع ارتباط دو کشور بودند.
وی خاطر نشان کرد: در یکسال اخیر مناسباتی در سطح کارشناسان دو کشور رخ داده و اینها به ایجاد رابطه مجدد کمک می‌کند.
کارشناس مسائل سیاسی درباره رابطه مصر با رژیم صهیونیستی خاطر نشان کرد: اسرائیل و آمریکا همه تلاششان را بکار می‌گیرند که ایران در انزوا قرار گیرد و مناسبات با کشورهای عرب تحت‌الشعاع همین باشد اما مصر و کشورهای دیگر به این نتیجه رسیده‌اند که با وجود رخدادها و آشوب‌های اخیر در سرزمین‌های اشغالی احتمال فروپاشی این کشور وجود دارد، به همین دلیل پیش دستی می‌کنند که با ایران رابطه برقرار کنند لذا از آینده این رژیم نگران هستند و احتمال می‌دهند اسرائیل سقوط کند و چندان امیدی به تداوم آن ندارند.
دستاوردهای چندجانبه رابطه ایران و مصرجعفر قنادباشی، کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: گسترش روابط سیاسی با همسایگان و پس از آن با کشورهای اسلامی در دولت سیزدهم در دستور کار است.
وی گفت: چهره خاورمیانه با سیاست‌های آیت الله رییسی در حال تغییر است. در این شرایط روابط دو کشور تاریخی، متمدن و مسلمان ایران و مصر اهمیت راهبردی و استراتژیک دارد بنابراین باید شرایطی که فراهم شود که روابط سیاسی هم در حد ظرفیت‌ها و خواست دو ملت باشد.
کارشناس مسائل خاورمیانه تاکید کرد: آنچه رهبر معظم انقلاب فرمودند مشوق خوبی برای مصری‌ها است که از شرایط ایجاد شده بهره‌برداری کنند و دو کشور بتوانند وارد روابط متعادلی شوند. در این میان کشوری مانند عمان در این صف بندی حضور ندارد؛ نقش آفرینی این کشور مورد پذیرش دیگر کشورها است و همین هم یک فرصت است.
وی با بیان اینکه موانع ناپیدای دیگری در رابطه مصر و ایران وجود دارد که ریشه در استعمار امریکایی و انگلیسی دارد، اظهار کرد: انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها پس از ورود به منطقه ما تصمیم گرفتند منطقه را به قومیت‌ها و زبان‌های مختلف تبدیل کنند و برادری اسلامی را به فراموشی بسپارند؛ با اصالت دادن به قومیت‌ها و زبان‌ها برادری اسلامی را تحت الشعاع قرار بدهند و این را امر فرعی یاد کنند.
قنادباشی خاطر نشان کرد: در آن زمان پان ترکیسم، پان ایرانیسم و پان ترکیسم شکل گرفت و کوشش کردند ایرانی‌ها با مصری‌ها یا ترک‌ها دوست و مرتبط نباشند. نتیجه گیری کردند اگر ایران، مصر و ترکیه با هم نزدیک باشند سیاست‌های غرب شکست خواهد خورد.
به گفته وی، سیاست‌های شکاف از طریق قومیت و زبان، و تفرقه بین سنی و شیعه در این سال‌ها مشهود بود. مصری‌ها و دانشگاه الازهر این کشور از نخبگان اهل سنت هستند. طبیعی است اگر رابطه بین کشور تاثیرگذار ایران و مصر برقرار شود این اختلافات نیز به حداقل خواهد رسید؛ پس رابطه مصر و ایران مهمتر از دو کشور عادی است.
کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: دوری این دو کشور مضرات و تاثیرات منفی زیادی برای دو کشور دارد و از سوی دیگر، نزدیکی این دو به هم دستاورهای زیادی در بر خواهد داشت.
وی با تاکید بر اینکه دستاورهای رابطه با مصر تنها سیاسی نیستند و در ابعاد فرهنگی و اقتصادی برای مقابله با استعمار و صهیونیست می‌توانند موثر باشند افزود: اسرائیلی‌ها در حال ضعیف شدن هستند و اینکه بتوانند به شکل جدی بویژه در عرصه میدانی مانع تراشی کنند، بعید است.
قنادباشی ادامه داد: صهیونیست‌ها کوشش می‌کنند در عرصه تبلیغات، جاسوسی و فضاسازی اجازه ندهند خوش بینی ایجاد شده در مصر باقی بماند و تلاش دارند آن را به بدبینی بدل کنند. اسرائیلی‌ها مخالف جدی برقراری رابطه با مصر هستند اما بیش از آنها فرانسوی‌ها، آمریکای‌ها و انگلیسی‌ها به عنوان سردمداران استعمار به شدت مخالف این روابط هستند.
وی تاکید کرد: سران استعمار می‌دانند نزدیکی ایران، مصر و ترکیه گام بزرگی برای تمدن اسلامی است بنابراین همه اهرم‌هایشان را به کار می‌گیرند تا روابط بین این کشورها نزدیک نباشد. فلسطین نیز از این رابطه سود می‌برد و این رابطه کمک خواهد کرد تا سقوط اسرائیل که در لبه پرتگاه است، سرعت بگیرد و تسهیل شود.
کد خبر 664411منبع: ایمنا
کلیدواژه: مصر سلطان عمان هیثم بن طارق عمان بغداد عراق روابط دیپلماتیک عربستان پكن ایران و عربستان فرانسه استعمارگران تمدن اسلامي میانجیگری ترکیه فلسطین سرزمین های اشغالی اسرائیل دریای مدیترانه واشنگتن خلیج فارس قاهره روابط تهران و قاهره شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق روابط دیپلماتیک ایران و عربستان مناسبات ایران کارشناس مسائل خاطر نشان تهران و قاهره مصر و ایران ایران و مصر سلطان عمان انجام شد منطقه ای مصری ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۷۲۰۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رابطه استراتژیک برای ارتقای امنیت مرزی
کارشناس مسائل پاکستان با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان گفت: امروزه ایران برای پاکستان اهمیت استراتژیک دارد و سفر آیت الله رئیسی از این منظر مهم است که پاکستان می‌تواند به واسطه جمهوری اسلامی ایران از برخی تنگناهای موجود خارج شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیت الله سید ابراهیم رئیسی رئیس جمهور اسلامی ایران در اولین سفر خارجی خود در سال جدید، صبح روز دوشنبه بنا بر دعوت رئیس جمهور و نخست وزیر پاکستان وارد اسلام‌آباد شد. پس از استقبال رسمی محمد شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان از وی، رایزنی‌هایی توسط هیئت‌های بلندپایه به ریاست سران دو کشور برگزار شد. در این سفر مقامات ایران و پاکستان ۸ تفاهمنامه همکاری امضا کردند.
آیت الله رئیسی در ادامه با آصف علی زرداری، همتای پاکستانی خود دیدار کرد و طرفین طیف گسترده‌ای از موضوعات مهم دوجانبه، تحولات منطقه و بین‌المللی به ویژه تحولات منطقه و جنایات رژیم غاصب صهیونیستی علیه غزه و فلسطین را مورد بحث و بررسی قرار دادند. دیدار رؤسای مجالس سنا و ملی پاکستان، فرمانده ارتش این کشور با رئیس جمهور و برگزاری نشست صمیمانه با نخبگان و اندیشمندان پاکستانی از دیگر برنامه‌های این سفر بود.
مقصد بعدی آیت الله رئیسی در ادامه این سفر لاهور به عنوان پایتخت فرهنگی پاکستان بود. وی ضمن بازدید از آرامگاه اقبال لاهوری و ادای احترام به این فیلسوف مسلمان و پارسی گوی، در نشست نخبگان علمی و فرهنگی دانشگاه «جی سی» حاضر شد و با سروزیر و استاندار ایالت پنجاب دیدار کرد. به گفته سفیر ایران در پاکستان و سرکنسول کشورمان در کراچی توافقات مطلوبی در این سفر حاصل شده و هر دو همسایه مصمم به افزایش حجم تجارت‌های دوجانبه و تقویت پیوندهای مردمی هستند.
این سفر در حالی صورت گرفت که چند روزی است از عملیات وعده صادق جمهوری اسلامی ایران می‌گذرد و شاهد بازتاب تنبیه موشکی صهیونیست‌ها در پاکستان بوده‌ایم تا جایی که یکی از اساتید دانشگاه پاکستان در این سفر خطاب به آیت الله رئیسی گفت: «شما ایرانی‌ها پادشاه جهان اسلام و شیر خاورمیانه هستید».
در ادامه برای بررسی بخش دیگری از ابعاد سفر آیت الله رئیسی به پاکستان به گفت‌وگو با محمدرضا کمیلی، کارشناس مسائل پاکستان پرداختیم.
ایمنا: روابط تهران و اسلام آباد در چه سطحی قرار دارد؟ آیا اشتراکات فرهنگی، اقتصاد و مذهبی ایران و پاکستان می‌تواند زمینه ساز یک ارتباطی گسترده باشد؟
کمیلی: پاکستان و ایران کشورهای بسیار مهم منطقه هستند. ایران در منطقه غرب آسیا (چیزی که اروپایی‌ها به آن خاورمیانه می‌گویند و ما قبول نداریم) و پاکستان در جنوب آسیا قرار گرفته است. این دو کشور مجموعاً نزدیک به ۳۳۰ میلیون نفر جمعیت دارند که معادل یک سوم جمعیت قاره اروپا است. ایران و پاکستان نزدیک به ۹۱۰ کیلومتر مربع مرز مشترک دارند و روابط دو کشور همزمان با استقلال پاکستان شکل گرفته است یعنی ایران اولین کشوری است که استقلال پاکستان را در سال ۱۹۴۷ به رسمیت شناخت و متعاقباً پاکستان هم نخستین کشوری بود که انقلاب اسلامی ایران را به رسمیت شناخت. همانطور که می‌دانید دفتر حافظ منافع ایران در آمریکا، سفارت پاکستان است. شعر ملی کشور پاکستان که نماد هویت یک ملت است به زبان فارسی سروده شده است و جز یک حرف اضافه «کا» کسری مالکیت در سرود ملی پاکستان همه واژگان فارسی هستند که نشان دهنده عقبه مشترک ایران و پاکستان است و این در حالی است که زبان اصلی مردم پاکستان زبان اردو است.
مردم پاکستان مسلمان شده دانشمندان، ادیبان و عرفان ایرانی هستند که همزمان با حمله مغول به سمت پاکستان کنونی هجرت و بسیاری از مردم مناطق پاکستان را مسلمان کردند. دو کشور عقبه تاریخی، فرهنگی و تمدنی مشترک بسیار غنی و عمیقی دارند و در ابعاد نظامی و سیاسی نیز بسیار تأثیرگذار هستند. پاکستان در جنوب آسیا به عنوان یگانه کشور هسته‌ای جهان اسلام قرار دارد. بدنه پاکستان همیشه علاقه مند به دستاوردهای انقلاب اسلامی بوده‌اند؛ چیزی که واشنگتن پُست در سال ۲۰۱۳ به آن اعتراف می‌کند و می‌گوید که انقلاب اسلامی ایران از هر جای دیگر جهان بیشتر در پاکستان دوست داشته می‌شود و اعلام می‌کند که ۷۶ درصد مردم پاکستان به انقلاب اسلامی ایران علاقه مند هستند.
پاکستان سال‌ها بزرگترین کشور اسلامی جهان بوده است و به لحاظ جمعیت دومین کشور بزرگ اسلامی است و همه اینها نشان دهنده ظرفیت عظیمی است که باید از آن بهره برد چیزی که در سال‌های قبل هم برنامه‌ریزی‌هایی برای آن دیده شده تا جایی که ۱۰.۷ درصد از ظرفیت فرهنگی خارج از کشور ما در داخل خاک پاکستان است که عدد بزرگی است. همچنین ۹ مرکز فرهنگی ایران در داخل پاکستان قرار دارد و آن هم به دلیل قرابت فرهنگی ریشه دار بین دو ملت انجام شده است چرا که ما معتقدیم پاکستان، ایرانی‌ترین همسایه جمهوری اسلامی از نگاه محبت‌آمیز نه تسخیری است و مردم پاکستان با وجود زبان اردو بیشترین همدلی و همراهی را با مردم ایران به دلیل پیشینه‌های تاریخی دو کشور دارند.
ایمنا: سفر آیت الله رئیسی به پاکستان و انعقاد قراردادهای متعدد چه دستاوردی راه به دنبال خواهد داشت؟
کمیلی: نزدیک به هفت دهه از عمر پاکستان کنونی می‌گذرد و این کشور ۷۴ سال نزاع سنگین و شدیدی با هند به عنوان یکی از ابرقدرت‌های جهان داشته است با این وجود یکی از ویژگی‌های مهم مشترک ایران و پاکستان این است که هیچ‌گاه این دو کشور در سازمان ملل علیه یکدیگر رأی نداده‌اند و هم اینکه دو کشور در دشمنی با رژیم صهیونیستی دیدگاه مشترکی دارند و متحد هستند. بارها علیه پاکستان فشارهایی وجود داشته است. در زمان عمران خان، نخست وزیر سابق پاکستان چندین دوره اعلام شد که کشورهای حاشیه خلیج فارس به پاکستان فشار میاوردند تا اسرائیل را به رسمیت بشناسد و به عادی سازی روابط با این رژیم بپردازد اما عمران خان اعلام کرد که هرگز وجدان من چنین چیزی را قبول نمی‌کند.
پس اولین مورد در ابعاد سیاسی سفر همین اتفاقاتی است که دنیای اسلام در مواجهه با صهیونیست‌ها با آن مواجه بوده است؛ برای همین است که سفر پیروزمندانه و مقتدرانه‌ای که رئیس جمهور اسلامی ایران به پاکستان داشته با استقبال مردمی زیادی در شهرهای مختلف پاکستان مواجه شد. همانطور که در فضای مجازی شاهدیم که احزاب شیعه و اهل سنت پاکستان برای استقبال از آیت الله رئیسی فراخوان‌های بسیار زیادی دادند تا برای استقبال از رئیس جمهور ایران در لاهور به نزدیک مزار علامه اقبال لاهوری بیایند یا در شهر کراچی پیام‌های متعددی را در همین رابطه می‌بینیم و مورد دیگر اجتماع عظیم بانوان پاکستانی در استقبال از آیت الله رئیسی است.
ایمنا: حمایت آشکار مردم پاکستان از عملیات وعده صادق در حاشیه سفر رئیس جمهور به پاکستان ناشی از چیست؟
جدای از پاکستان، در این سو ایران در معادلات منطقه‌ای و جهانی تأثیرگذاری زیادی دارد؛ بنابراین بُعد سیاسی سفر رئیس جمهور کشورمان بسیار حائز اهمیت است چرا که این سفر بلافاصله پس از عملیات بزرگ وعده صادق انجام شد؛ عملیاتی که ابهت اسرائیل را در سراسر جهان از بین برد. مردم پاکستان روزها پس از عملیات وعده صادق در خیابان‌های شهرهای بزرگ این کشور از جمله کراچی، لاهور، راولپندی و پیشاور به خیابان‌ها آمدند و آسمان را نورافشانی کرده و جشن گرفتند چرا که برای آنها پاسخگویی قدرتمند یک کشور اسلامی به ظلم‌های رژیم صهیونیستی در خلال این سال‌ها و به خصوص ماه‌های اخیر در غزه و فلسطین جای خوشحالی داشت.
ایمنا: باتوجه به بحران‌های سیاسی اخیر در اسلام آباد و تنش مرزی بین پاکستان با کشورهای همسایه، دولت مستقر در این کشور چه راهبردی برای تنش زدایی دارد؟
کمیلی: یکی دیگر از ابعاد سفر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان این است که سفر اخیر پس از حدود سه سال از ساقط شدن دولت عمران خان انجام شده است و پاکستان تازه توانسته رنگ ثبات نسبی و یک دولت مستقر را به خود ببیند، چون سال‌ها دولت‌های پاکستان موقت بودند یا دولتی که حکومت قبلی را تکمیل کند وجود نداشته است. هرچند در انتخابات اخیر پاکستان هم ابهامات زیادی وجود داشت و بسیاری می‌گفتند که تقلب صورت گرفته و عمران خان پیروز انتخابات بوده است اما به هر حال با یک دولتی مواجهیم که خود را دولت مردمی می‌داند و احتمالاً تا مدتی هم قدرت را به دست داشته باشد.
به نظر می‌رسد دولت فعلی پاکستان به زودی با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد؛ پاکستان مشکلات سیاسی و اقتصادی بسیار زیادی دارد و از زمان استقرار طالبان در افغانستان با مشکلات امنیتی نیز مواجه شده است و برای این کشور مهم است که مسیر گشایشی را پیش روی خود باز کند. تمام مرز شرقی پاکستان یعنی حدود ۲۶۰۰ کیلومتر از مرز این کشور با هند مشترک است و این در حالی است که پاکستان با هند نزاع دارد؛ همچنین افغانستان نیز مرز مشترک بین دو کشور پاکستان و افغانستان را مرز رسمی نمی‌داند و معتقد است که پاکستان خاک افغانستان را اشغال کرده است اما پاکستان می‌گوید مرزبندی صحیح است و سازمان ملل متحد نیز این مرز را قبول دارد. پاکستان مرز کوچکی نیز با چین دارد و رابطه آن با چین مطلوب است. در این بین مرز ایران و پاکستان اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد و مردم و سران پاکستان معتقدند که خداوند ایران و پاکستان را جدای از هم نیافریده است و باید زمینه‌های دوستی را فراهم کنیم.
ایمنا: همانطور که شاهدیم سفر آیت الله رئیسی به پاکستان به دعوت رئیس جمهور و نخست وزیر این کشور صورت گرفت. رابطه با جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان برای پاکستان اهمیت دارد؟
کمیلی: امروزه ایران برای پاکستان اهمیت استراتژیک دارد و سفر آیت الله رئیسی از این منظر مهم است که پاکستان می‌تواند به واسطه جمهوری اسلامی ایران از برخی تنگناهای موجود خود را بیرون بکشد؛ یکی از این تنگناها فشار بسیار زیاد آمریکا بر پاکستان به ویژه در خصوص پروژه انتقال گاز است اما علی رغم تمام این تنگناها در اولین روز سفر آیت الله رئیسی به این کشور فقط ۸ تفاهم نامه همکاری در زمینه‌های مختلف دانشگاهی، کشاورزی و … بین سران دو کشور امضا شد.
دو کشور هدف گذاری کردند که فرایند تجاری و روابط اقتصادی خود را از حدود دو میلیون دلاری که اصلاً در شأن دو کشور نیست به ۱۰ میلیارد دلار برسانند و این اتفاق مثبتی است که موجب تسهیل سرمایه گذاری ها خواهد شد و اقلام ممنوع‌الورود یک لیست ۳۵۰ تایی را به ۵۰ مورد کاهش خواهد داد. اینها قدم‌های مثبتی است که هم ایران و هم پاکستان به آن احتیاج دارند و دو کشور می‌توانند برادرانه این موارد را پیش ببرند.
ایمنا: باتوجه به حضور آیت الله رئیسی در اسلام آباد و دیدار با مقامات ارشد نظامی این کشور، چه آینده‌ای را برای گروهک‌های تروریستی و تجزیه طلب آینده متصورید؟
کمیلی: با توجه به تحرکات اخیر برخی گروهک‌های تجزیه طلب بلوچ در بلوچستان پاکستان، تحریم طالبان پاکستان، تروریست‌هایی که اسلام آباد مدعی است داخل خاک افغانستان حضور دارند و مستنداتی در این زمینه منتشر کرده است به علاوه تحرکات جیش الظلم در داخل ایران نشان می‌دهد که ایران و پاکستان باید دست در دست هم دهند تا با تروریست مقابله کنند. چیزی که فرمانده ارتش پاکستان هم در دیدار با آیت الله رئیسی به آن اشاره کرد و گفت که به تروریست‌ها اجازه نمی‌دهیم روابط دو کشور را خراب کنند.
البته رسیدن به این مهم عزم جدی تری نیاز دارد و به صرف شعار دادن مشکلی حل نخواهد شد. بنابراین لازم است عملیات‌های مشترکی از سوی مسئولان نظامی و امنیتی دو کشور برنامه‌ریزی و اجرا شود که مطمئناً در هیئت عالی رتبه همراه رئیس جمهور کشورمان حضور دارند و جلسات تخصصی در این زمینه برگزار خواهند کرد و تصمیمات مهمی را خواهند گرفت.
ایمنا: در چند ماه اخیر شاهد حوادث امنیتی متعددی در منطقه مرزی مشترک بین دو کشور ایران و پاکستان بوده‌ایم که منجر به گسترش ناامنی به ویژه در پاکستان شد، از نظر شما ریشه گسترش ناامنی در جنوب شرق کشور ما و مناطق مختلفی از پاکستان از کجا نشأت می‌گیرد و چه اقداماتی باید در این خصوص انجام داد؟
کمیلی: همانطور که مطرح شد هم جمهوری اسلامی ایران و هم پاکستان چالش‌های بسیار جدی در حوزه امنیتی دارند. پاکستان از بین چهار همسایه با دو همسایه خود یعنی هند و افغانستان نزاع جدی دارد و مهم است که دو همسایه دیگر خود یعنی ایران و چین را حفظ کند بنابراین نباید اجازه دهد چالش‌های امنیتی سبب تخریب روابط این کشور شود.
متأسفانه روایتی که رسانه‌های پاکستان و ایران از یکدیگر دارند مثبت نیست و واقعیت بسیار فراتر از چیزی است که رسانه‌ها می‌گویند. مقام معظم رهبری در دیدار با عمران خان در سال ۱۳۹۸ فرمودند که روابط ایران و پاکستان بر خلاف میل دشمنان باید تقویت شود. این بدان معنی است که دو کشور دشمنان مشترکی دارند که به دنبال تخریب روابط دو کشور دوست و همسایه ایران و پاکستان هستند و در این بین برای معاندان چه چیزی بهتر از این است که عملیات‌های تروریستی را طراحی کرده و در هر دو کشور اجرا کنند و آن را به گردن دیگری بیندازند و جو رسانه‌ای دو کشور را ملتهب کنند. واقعیت این است که تروریست‌ها از طریق منابع بیگانه تقویت می‌شوند و برای بر هم زدن روابط دو کشور تلاش می‌کنند.
اینکه بگوییم پاکستان در مبارزه با تروریست کم کاری می‌کند صحیح نیست و این مدعا ممکن است از طرف پاکستان نیز مطرح شود بنابراین باید چنین مواردی در جلسات و مذاکرات حل شود چرا که هم ایران قوای نظامی قدرتمندی دارد و هم پاکستان و تمام سرمایه گذاری پاکستان در این هفت دهه معطوف قوای نظامی این کشور بوده است و در تقویت قوای نظامی خود کوتاه نیامده است برای همین است که هند به عنوان ابرقدرت بعد از آمریکا و روسیه هنوز نتوانسته به خاک پاکستان حداقل بعد از سقوط بنگلادش تجاوز کند.
خواسته دشمنان ما تقابل نظامی ایران و پاکستان است و ما باید در این زمینه عاقلانه و زیرکانه برخورد کنیم چرا که مشکلات بین دو شکور با مذاکره قابل حل و فصل است و حتی مشکلات امنیتی را هم می‌توان با کارهای فرهنگی مانند تکریم زائران پاکستانی حل کرد. برای مبارزه با فعالیت‌های گروهک‌های تروریستی مانند جیش الظلم از بلوچستان پاکستان و ایران به عنوان مکانی برای قتل و کشتار و تخریب روابط باید دو کشور دست به دست هم دهند و این موضوع را پیگیری کنند.
اگر قرار است تفاهم نامه‌ای در سطح کلان صورت بگیرد باید در جریان همین سفرها انجام شود و دو کشور اجازه ندهند که این گروهک‌ها برای ارتباط بسیار مهم عمیق و ریشه دار دو ملت عظیم ایران و پاکستان تصمیم‌گیری کنند.
کد خبر 747476
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام